COVİD-19 pandemiyası kontekstində 187 təşkilat dövlətləri LGBTI şəxslərinin insan hüquqlarını qorumağa çağırır 

Bu gün Nәfәs LGBT Azәrbaycan Alyansı BMT İnsan Haqları Şurasının (Human Rights Council) diqqətini COVİD-19 pandemiyası kontekstində LGBTI-lәrin və onların hüquqlarını müdafiə edənlərin vəziyyətinə cəlb etmək üçün 70 müxtəlif ölkədən olan 187 təşkilatın təmsil olunduğu koalisiyaya qoşulub.

BMT-nin 96 insan hüquqları ekspertinin etdiyi çağırışla bәrabәr, müxtəlif seksual oriyentasiya, gender kimliyi və ifadəsi, cinsi xarakteristikalı (SOGIESC) fәrdlәrin insan hüquqlarının qorunması üçün çalışan təşkilatlar qlobal miqyasda dövlətləri və digәr iştirakçı tərəfləri ictimai sağlamlıq mәsәlәsi olan pandemiyanın onsuzda mövcud olan stiqma, bərabərsizliklər və ya struktural maneələrin daha da artmaması və LGBTİ-lәrә qarşı artan zorakılıq və ayrıseçkiliyə səbəb olmamasını təmin etmәyә çağırır.

COVID-19 səbəbindən yaranmış hazırkı ictimai sağlamlıq böhranı hər kəs üçün dərin sosial, iqtisadi və ekoloji təsirləri olan qlobal bir fövqəladə haldır. Eyni zamanda, dövlətlərin səhiyyə sistemlərinin böhrana qarşı cavabları, karantin qaydalarının tətbiqi və iqtisadiyyata dəymiş ziyanın azaldılması üçün həyata keçirilən tədbirlərin marginallaşdırılmış qruplara, o cümlədən LGBTI-lərə təsir göstərdiyinə dair aydın və artan dəlillər mövcuddur. Pandemiya LGBTI-lərə qarşı mövcud ayrı-seçkiliyi, zorakılığı və digər insan haqları pozuntularını ifşa edir və daha da dərinləşdirir. 

COVID-19 pandemiyası ilə mübarizə tədbirlərinin təxirəsalınmaz və zəruri olduğunu qəbul etsəkdə, dövlətlər həmin tədbirlərin həyata keçirilməsi zamanı beynəlxalq insan hüquqları öhdəliklərinə əməl etməli və LGBTI-lər də daxil olmaqla hər bir həssas qrupun ehtiyaclarını nəzərə almalıdır. Buna nail olmaq üçün bu fövqəladə vəziyyətdə dövlət proqramlarının tərtib edilməsi, tətbiqi və qiymətləndirilməsi zamanı vətəndaş cəmiyyəti və LGBTI hüquq müdafiəçiləri ilə məsləhətləşmələr aparılmalıdır.


Tövsiyələrin xülasəsi


Sağlamlıq hüququ

Pandemiya ilə mübarizədə səhiyyə xidmətlərinə çıxışın insan hüquqları yanaşmasının əsasını təşkil edən bir kontekstdə, dövlətlər hər bir insanın cinsi, seksual və reproduktiv sağlamlıq da daxil olmaqla bütün növ tibbi xidmətləri heç bir ayrıseçkiliyə yol vermədəntəmin edilməsinə dair öhdəliklərini yerinə yetirməlidirlər.

LGBTI-lərə qarşı stiqma və ayrıseçkilik hallarının artması

Dövlətlər COVID-19 pandemiyası ilə mübarizə tədbirləri həyata keçirərkən onların beynəlxalq insan hüquqları standartlarına uyğunluluğuna, o cümlədən həmin tədbirlərin qanunauyğunluğuna, zərurilik və mütənasibliyinə, eyni zamanda SOGIESC əsaslıayrıseçkilik də daxil olmaqla ayrıseçkiliyə yol verilməməsinə riayət etməlidirlər. Dövlətlər müəyyən şəxsləri və ya qrupları hədəf almaqdan çəkinməli, pandemiya ilə mübarizəni istifadə edərək LGBTI-ləri qoruyan mövcud hüquqların geri alınmasını dayandırmalı və pandemiyanı LGBTI icması ilə əlaqələndirmək məqsədi daşıyan nifrət nitqi ilə mübarizə aparmalıdır.

Mənzil, su və kanalizasiya xidmətlərinə çıxış imkanları və sosial uzaqlaşmanın fəsadları

Dövlətlər yaradılmış sığınacaqların SOGIESC-dən asılı olmayaraq bütün insanlar üçün əlçatımlı olmasına zəmanət verməlidirlər. LGBTI-lərin şəxsi konteksdə, o cümlədən ailə tərəfindən və ya sığınacaqlarda qarşılaşdığı zorakılıq və ayrıseçkilik halları barədə şikayət etməyə imkan verən tədbirlər həyata keçirməlidirlər.


İşləmək hüququ və dolanışığa təsir

Dövlətlər, pandemiyanın sosial-iqtisadi təsirlərini aradan qaldırılması üçün nəzərdə tutulan təcili bərpa proqramları və həyata keçiriləcək tədbirlərə LGBTI-lərin (xüsusilə trans, yaşlı və evsiz) daxil olmasını təmin etməlidirlər.


Vətəndaş cəmiyyətinin iştirakında məhdudiyyətlər

Belə bir böhranın baş verdiyi dönəmdə hökumətlər və beynəlxalq qurumlar şəffaflığı qoruyub saxlamalı, öhdəliklərini yerinə yetirməli, vətəndaş cəmiyyətinin iştirakına maneə olmamalıdırlar və milli, regional və beynəlxalq hesabat sistemlərinə girişi təmin etməlidirlər. Dövlətlər və digər iştirakçı tərəflər vətəndaş cəmiyyəti və insan hüquqları müdafiəçilərinin BMT orqanlarında və diqər insan hüquqları mexanizmlərində iştirakının davamlılığını təmin etmək üçün fəaliyyətlər həyata keçirməlidirlər.


İmzalayan təşkilatlar

  • ILGA World

  • 6Rang (Iranian lesbian and Transgender network)

  • ABGLT - Associação Brasileira de Lésbicas, Gays, Bissexuais, Travestis, Transexuais e Intersexos

  • Accountability International

  • ADESPROC LIBERTAD LGBTI

  • African Human Rights Coalition (AHRC)

  • Alliance Against Discrimination of LGBT

  • Alliance for Equality and Diversity

  • Amnesty International

  • ARC International

  • Asia Pacific Alliance for Sexual and Reproductive Health and Rights 

  • Asia Pacific Transgender Network (APTN)

  • Asistencia Legal por los Derechos Humanos Asociación Civil

  • Asociacion Colectivo Alejandria El Salvador

  • Asociación Diversidad Sexual Nicaragüense 

  • Asociación LGTB Arcoiris de Honduras

  • Asociación MANU

  • Asociación OTD Chile

  • Associação Brasileira de Mulheres Lésbicas, Bissexuais, Travestis e Transexuais  

  • Associação ILGA Portugal

  • Association Humanity First Cameroon

  • Associazione Radicale Certi Diritti

  • Balance Promoción para el Desarrollo y Juventud A.C.

  • Bandhu Social Welfare Society

  • Bisexual Alliance Victoria Inc

  • Bisi Alimi Foundation

  • Blue Diamond Society 

  • Brazilian Lawyers Order - São Paulo State Bar - Sexual and Gender Diversity Commission

  • Bundesverband Trans*

  • C.A.N-Myanmar & PFLAG-Myanmar

  • Caribe Afirmativo

  • çavaria

  • Centro de Promoción y Defensa de los Derechos Sexuales y Reproductivos - Promsex

  • CHOICE for Youth and Sexuality

  • Clóset de Sor Juana

  • COC Nederland

  • CODISE AC 

  • Colectiva Luna Celaya

  • Colectivo Diversa CODIVER

  • Colectivo Michoacán es Diversidad

  • Collectif Arc-En-Ciel

  • Colombia Diversa

  • Comunidad DIVERSIDAD

  • Comunidad Homosexual Argentina (CHA)

  • Conectas Direitos Humanos

  • Conurbanos por la Diversidad 

  • Corporación Red de Minorías Sexuales 

  • DA Rainbow Network

  • DeGenderation Confederation 

  • Digital Broadcast Initiative Equal Access

  • Disidencias Obregonenses

  • Diverlex Diversidad e Igualdad a Través de la Ley

  • Diversidad Democrática

  • Diversity and Solidarity Trust

  • Eastern European Coalition for LGBT+ Equality

  • ECOM - Eurasian Coalition on Health, Rights, Gender and Sexual Diversity 

  • Equality Australia 

  • Equality Triangle 

  • Equidad y Participación Ciudadana A.C.

  • ERA - LGBTI Equal Rights Association for Western Balkans and Turkey

  • Executive Director

  • F’INE Pasifika Aotearoa 

  • FRI - The Norwegian organisation for sexual and gender diversity 

  • Fundación AMAL Argentina

  • Fundación Arcoiris por el respeto a la diversidad sexual

  • Fundación Diversencia

  • Fundación Ecuatoriana Equidad

  • Fundación Iguales

  • Fundacion Igualitos

  • Fundación Reflejos de Venezuela

  • GALE, Global Alliance for LGBT Education

  • GATE 

  • Gender Dynamix

  • GENDERDOC-M Information Centre

  • GIN-SSOGIE

  • Grupo de Advogados pela Diversidade Sexual e de Gênero (GADVS)

  • Grupo Safo

  • Helem

  • Helen Kennedy

  • Human Dignity Trust

  • Human Rights Campaign

  • Human Rights Council of Australia Inc

  • Human Rights Defenders Network-SL 

  • Humans hands llc

  • IGLYO — The International LGBTQI Youth & Student Organisation

  • ILGA Asia

  • ILGA-Europe

  • ILGALAC- Asociación Internacional de Lesbianas, Gays, Bisexuales, Trans e Intersex para América Latina y el Caribe

  • Instituto para el Desarrollo Humano - Bolivia

  • interACT: Advocates for Intersex Youth

  • Interfaith Diversity Network of West Africa 

  • International Bar Association

  • International Family Equality Day 

  • International Institute on Race, Equality and Human Rights

  • International Planned Parenthood Federation (IPPF)

  • International Planned Parenthood Federation, East and SouthEast Asia and Oceania Region (ESEAOR)

  • International Trans Fund (ITF)

  • Intersex Asia Network

  • ISHR

  • ISHTAR

  • ITANZ

  • Khmer HIV/AIDS NGO Alliance (KHANA)

  • Kimirina 

  • Korean Sexual-minority Culture & Rights Center

  • Las Reinas Chulas Cabaret y Derechos Humanos AC

  • LEGABIBO

  • Lesbian and Gay Federation in Germany LSVD

  • Lesbianas Independientes Feministas Socialistas-LIFS

  • LGBT Danmark

  • LGBTI POR LA PAZ COLOMBIA

  • Manodiversa

  • Marriage for All Japan

  • Más Igualdad Perú

  • Mawjoudin We Exist for Equality

  • Mitini Nepal

  • Morras Help Morras

  • MPact Global Action for Gay Men's Health & Rights

  • MUJER & MUJER 

  • Mulabi/Espacio Latinoamericano de Sexualidades y Derechos 

  • Nafas LGBT Azerbaijan Alliance

  • Namibia Diverse Women's Association (NDWA)

  • National Association of Travestis and Transgender of Brasil (ANTRA)

  • Naz Foundation International

  • NGO Fulcrum UA

  • Observatorio de Derechos Humanos de Personas Trans-ODHPT 

  • Observatorio Nacional de Crímenes de Odio a LGBT en México

  • ODRI Intersectional rights

  • OII Chinese (Organization Intersex International-Chinese)

  • Organización de Hombres Gays  G.Men.V. Tarija - Bolivia

  • Organización Ecuatoriana de Mujeres Lesbianas - OEML

  • Our Circle

  • OutRight Action

  • Oxfam South Africa 

  • Pacific Human Rights Initiative 

  • Pan Africa ILGA

  • Pelangi Campaign

  • PFLAG National

  • Pink Armenia

  • Pioneer FTM

  • Planet Ally

  • Pride House Tokyo

  • Promoting Empowerment Through Awareness For Lesbian and Bisexual Women (PETAL)

  • Queer Hindu Alliance 

  • Rainbow Community Kampuchea-RoCK

  • Rainbow Path

  • RDS Nicaragua

  • RED DE JOVENES LGBTI CDMX

  • Red Nacional de Apoyo a Personas Migrantes y Refugiadas LGBT México (REDAPM)

  • Red Nacional de Diversidad Sexual y VIH de Guatemala, REDNADS 

  • RHAC

  • RWS {Rajmala Welfare Society} 

  • Samoa Family Health Association

  • SEED Malaysia

  • Sex og Poitikk (IPPF Norway)

  • Sexual Minorities Uganda - SMUG

  • Sistema Regional de Información SInViolencia LGBTI

  • Solace Initiative

  • Solidarity Sisters Network of Liberia (SoSNoL)

  • Spectrum

  • Srishti Madurai LGBTQIA+ Student Volunteer Movement 

  • STRAP

  • Swedish Association for Sexuality Education - RFSU

  • Swedish Federation of LGBT Rights - RFSL

  • The Alliance of Egyptian Queer Organizations (AQEO)

  • The Cambodian Center for Human Rights (CCHR)

  • The Institute for Studies of Society, Economy & Environment

  • The Leabian and Gay Association(LEGAL)

  • The People's Matrix

  • TransAction

  • Transcuba 

  • Transgender Victoria Inc

  • TRANSSA Trans Siempre Amigas

  • Transsmart Trust

  • Transvanilla Transgender Association

  • Triangle Project

  • UNA MANO AMIGA EN LA LUCHA CONTRA EL SIDA AC

  • UNASSE, A.C.

  • United Belize Advocacy Movement

  • United Democratic Movement Youth Vanguard 

  • UPO "Gay Alliance Ukraine" 

  • VIHDHA AC

  • Visibles, ONG

  • Vivir. Participación, Incidencia y Transparencia, A.C. 

  • Volt Europa

  • YCSRR

  • Yongama Levertte & Ntando Dogini Foundation

  • Young Queer Alliance

Powered by Froala Editor