Dünən Paris 2024 Olimpiya oyunlarının açılışı baş tutub

Açılış, nə açılış.

Məlumdur ki, Olimpiadaların açılış mərasimi ev sahibi olan ölkəyə unikal möhtəşəm şou ilə dünyanı heyrətləndirmək imkanı verir. Paris 2024 Olimpiya Oyunlarının açılışı məhz belə oldu - təşkilatçılar ənənəvi açılış mərasimindən imtina etdilər və açılış tədbirini stadionda deyil, bütövlükdə şəhər daxilində keçirən ilk Oyunlar oldu.

Şoudan əvvəl idmançılar Sena çayı boyunca ölkələr üçün nəzərdə tutulmuş qayıqla parad etdilər. Azərbaycan komandası da qayığı digər iki ölkə - Avstriya və Aruba ilə paylaşırdı. Həm tamaşaçılar, həm idmançılar, həm də ekran arxasından paradı izləyənlər islanmışdı.

Parisdə 155 açıq LGBTQİ+ idmançı yarışacaq

Qısa kuir Olimpiya haqqında onu deyim ki, dörd dəfə qızıl medal qazanan və Amerika simvolu olan Greg Louganis 1992-ci il Olimpiadasının yayım komandasında iştirak edəcəkdi. Lakin o kənarlaşdırıldı. Şəbəkə rəhbərləri yayım üçün Louganis haqqında düşünərkən, yarışmaçı sirrini açdı: Louganis təkcə gey deyil, həm də HİV ilə yaşayırdı. Bu açıqlama yayımçılar tərəfindən çox riskli göründüyü üçün onu yayımdan və əksər kommersiya imkanlarından uzaqlaşdırdı.

Hazırki kuir olimpiyaçılar üçün artıq ikili seçim yoxdur. Builki Oyunlarda ən azı 155 idmançı Parisdə yarışacaq və onların kimlikləri məxfi informasiya kimi gizlənməyəcək.

Kuirlər 2020-ci il Tokio Olimpiadasında olduğu kimi Parisdə də qürurla qeyd ediləcəklər. Qeyd edim ki, Tokioda LGBTQİ+ komandasının üzvləri 32 medal qazanmışdı. Əgər ‘kuir ölkəmiz’ olsaydı, medal sayına görə yeddinci yeri tutmuşduq.

Bu il isə Paris Olimpiya Oyunlarında 155 açıq LGBTQİ+ idmançı yarışacaq. Tam siyahını - LGBTQ komandasını OutSports təqdim edib.

Bundan əlavə, Paris Olimpiya oyunları həm də tarixə drag sənətçilərinin Olimpiya Məşəlini daşıması ilə kuir olimpiya tarixinə düşüb. Üç fransız drag sənətçi 2024-cü il Paris Olimpiadası ərəfəsində əsas səhnəyə çıxıb və olimpiya məşəlini daşıyan ilk drag sənətçi olublar.

Bu Olimpiya son illərdə ən çox siyasi yüklü Olimpiadadır

2024-cü il Yay Olimpiya Oyunları İsrailin Qəzzadakı müharibəsi və Rusiyanın Ukraynadakı müharibəsi ilə bağlı çəkişmələrlə siyasətə qarışıb. Çərşənbə günü İsrail futbol komandası etirazlar və gücləndirilmiş təhlükəsizlik şəraitində İsraili tanımayan bir ölkə olan Mali ilə meydançaya çıxıb. Oyun son dərəcə gərgin olacağı düşünülən Yay Olimpiya Oyunlarının ilk hadisələrdən birinə çevrilib və heç-heçə baş çatıb.

Açılış gününün səhər saatlarında Fransanın dəmir yolu şəbəkəsinə qarşı yanğın hücumları olub. Paris meri Anne Hidalqo cümə günü bildirib ki, bu hücumların axşam keçiriləcək Olimpiadanın Açılış Mərasimlərinə “heç bir təsiri” olmayacaq.

Lakin yanğın hücumları nəticəsində səyahəti pozulanlar arasında olimpiya idmançıları da olub. Associated Press xəbər verib ki, idmançıları Parisə aparan iki qatar dayandırılıb.

Parisdə evsiz insanlar üçün Olimpiada kabusa çevrilib

Paris bu Olimpiya Oyunlarının paytaxt bölgəsinin ən yoxsul icmalarından bəzilərinə fayda verəcəyini vəd edib. Lakin Fransa hakimiyyət orqanlarının evsiz parislilərin və miqrantların sığındığı çadır düşərgələrini təmizləmək üçün atdığı addımlarla - təcili sığınacaq sistemini zəiflətməklə - bu vədi rədd etdi. May ayından zabitlər "Bonjour, müsyö! Oyanın!” deyərək evsizləri Parisin mərkəz hissələrindən uzaqlaşdırıb.

Açılış mərasimindən incilər

Kişilər nəhəng çəhrayı lələkləri yelləyərkən "Funny Face" komediyasına toxunuş edən Moulin Rouge ilə Marilyn-Monroe-nu görüşdürən Lady Gaga nəhəng qızıl pilləkənlərdən aşağı enir. Başında qara lələklərdən ibarət fantastik bir yarpaq var. Fransızlar da kuirlər kimi Gaga-nı sevir. Saint-Denis partisində Lady Gaga ekrana çıxanda izdihamdan ən yüksək reaksiyanı məhz o alıb. Hətta şoudan əvvəl montajda iştirak edən fransız futbol əfsanəsi Zinedine Zidane-dan da yüksək səslə.

Parisin damlarında qaçan kapüşonlu fiqurun səhnəsi fransız aktyoru Omar Sy-nin baş rolda çəkildiyi və məşhur fransız ədəbiyyat xadimi, “cənab oğru” Arsen Lüpin əsasında çəkilmiş Netflix “Lupin” serialının izləyiciləri üçün tanış səhnə olub. Bu maskalı məşəldar fransız mədəniyyətində bir neçə tanınmış maskalı personaja əsaslanır. Məşəldar Louis Vuitton atelyesinə girib. LVMH -Moët Hennessy Louis Vuitton tədbirin ən böyük sponsorlarından biridir, LV həm də medalları və qutuları dizayn edib.

2024-cü il Olimpiya Oyunlarını Moda Biznesi də daxil olmaqla, bir çoxları "modanın indiyə qədərki ən böyük olimpiadası" adlandırıb. Çünki ev sahibi ölkə Şampan şərabı və ana souslar qədər geyimin də milli sərvət sayıldığı Fransadır.

Tədbir zamanı Senadan on qızıl heykəl çıxıb, hər biri Fransa tarixində görkəmli bir qadını şərəfləndirib. Təşkilatçıların bildirdiyinə görə, Parisin ictimai yerlərində 260 kişi heykəli var, ancaq təxminən 40 qadın heykəli var. Bu 10 qadın heykəli şəhərə veriləcək.

1988-ci ilə qədər Açılış Mərasimlərində sülh simvolu olaraq göyərçinlər buraxılırdı. Lakin Seul Oyunlarında göyərçinlərdən bəziləri Olimpiya alovunun üzərinə uçdu. O vaxtdan bəri canlı quşlardan istifadə edilmir, təşkilat komitələri simvolik jestlərə üstünlük verirlər. Sena çayının ortasında çapılan at metaldan hazırlanıb, lakin onun belindəki atlı qadın olduqca realdır.

Mərasimlərin bədii rəhbəri Thomas Jolly qeyd edib ki, onun vizyonu Paris çayının "istəkləri yerinə yetirmək gücünü və sağalma gücünü" qlobal münaqişələr zamanı və yerli faciədən sonra, o cümlədən 2019-cu ildə Notr Dam Kafedralına ciddi ziyan vuran yanğından sonra nümayiş etdirmək məqsədi daşıyıb.

“Paris yenidən ayağa qalxıb, şən, flamboyant, yaradıcı və açıq. Azad”, - Jolly bildirib.

Açılış Mərasimində Marie Antoinette başsız fiqurlarla Fransa İnqilabı zamanı kraliçanın əsirlikdə olduğu Sena sahilində təsvir edilib.

İdmançıların paradının ardınca şounun köhnə xoreoqrafiyasından qaçan Paris nümayəndə heyətlərinin çay korteji ilə çıxışlar etdi. Proqram hər biri Fransa tarixi, mədəniyyəti və sənətkarlığının aspektlərini nümayiş etdirən "azadlıq", "bacılıq" və "qaranlıq" kimi mövzularla 12 "bədii tablo" vasitəsilə irəliləyib - Moulin Rouge rəqqasları və Mona Liza, akrobatlar, moda modelləri və "Les Misérables" filmindən səhnə.

Bu, ulduzlarla dolu bir tədbirdə çəhrayı lələklər geyinmiş Lady Gaga klassik kabare “Mon Truc en Plumes” mahnısını ifa edib. Gojira metal qrupu və pop ulduzu Aya Nakamura fransız tamını gətiriblər. Céline Dion epik Eyfel qülləsi işıq şousundan sonra mərasimi "Sevgi Himni" mahnısının həyəcanlı ifası ilə bağlayıb.