Ev adlandıracağımız təhlükəsiz məkan axtarışında: Azərbaycandakı Kuir Təcrübələr

Ölkədəki kuirlər üçün təhlükəsiz bir məkanda yaşamaq yalnız kirayə ev və ya ərazi məsələsi deyil — bu, daim narahatlıq hissi olmadan mövcud ola bilmək anlayışıdır. İcmamız əksər hallarda ictimai məkanlarda özünü rahat və təhlükəsiz hiss etmir və qaldığımız mənzillər özümüzü ən azı bir az rahat hiss edə bildiyimiz yeganə məkana çevrilir. Bir qrup kuir təhlükəsiz, məxfi və sadəcə… rahat yaşana biləcək bir məkan tapmaq uğrunda yaşadıqları təcrübələri bölüşüb.

İcma üçün ölkədə əksər hallarda qapalı məkanlarda vaxt keçirmək sadəcə bir seçim deyil — çox vaxt bir zərurətdir. “Əksər vaxtı evdə oluram,” — bir iştirakçı rəy bildirdi. “Küçədə gəzmək streslidir. İnsanlar baxır, şərh edir, hətta bəzən arxanca gəlir. Evdə isə heç olmasa nəfəs ala bilirəm.” Başqa biri əlavə etdi: “Elə bilirəm ki, yalnız evimdə daim arxama baxmadan yaşaya bilirəm.” Bir çox LGBTQİ+lar üçün evlərinin dörd divar arası onların özlərini həqiqətən təhlükəsiz hiss etdikləri yeganə məkandır.

Image credits: Queer Art Festival Baku

Belə bir məkan tapmaq isə asan bir məsələ deyil. Bir çox ev sahibləri ailələri və ya yalnız qadın kirayəçiləri üstün tutur, bu da kuirlərin mənzil tapma prosesini çətinləşdirir. “Bir evlə bağlı zəng etdim, dedilər ki, yalnız ailə üçün nəzərdə tutulub,” — bir iştirakçı söylədi. “Peşəkar bir qadın olduğumu izah etsəm də, fərqi olmadı.” Başqa biri paylaşdı: “Bəzən sadəcə ev tutmaq üçün həyatını başqa cür göstərməli olursan. Bu yorucudur, amma çox seçimin olmur.” Mənzil tapsan belə, evə kimin girib-çıxdığından ehtiyatlı olmalısan.

Maddi vəziyyət də məsələyə başqa bir çətinlik qatır. “Hazırda kirayələr yüksəkdir, amma gəlirim sabit deyil,” — bir iştirakçı dedi. “Freelance işləyirəm, ona görə hər ay stresdir — kirayə, kommunal, ərzaq. Bəzən daha kiçik və ya mərkəzdən xeyli uzaq bir yerdə yaşamalı olursan.” Başqa biri izah etdi: “Yaxşı bir mənzil tapsam belə, həmişə qabağı düşünürəm. Əgər işdə nəsə olsa, gələn ay bunu ödəyə biləcəyəmmi? Ödənişin stresi heç vaxt keçmir.” LGBTİ+lər üçün mənzil və maliyyə çətinlikləri bir-birinə sıx bağlıdır və hər ikisi eyni anda icmanı maddi və mənəvi qeyri-sabitliyə sürükləyə bilər.

Kuirlər çox vaxt bir-birlərinin evində yığışıb vaxt keçirdiyi üçün təhlükəsiz ev məsələsi icmaya ən vacib məsələlərdən biridir . Kafe, park və ya klublar kimi ictimai məkanlar çox vaxt təhlükəsiz deyil, buna görə də dostluq və icma münasibətləri əsasən şəxsi mənzillərdə qurulur və qorunub saxlana bilir. “Görüşlərimizin əksəriyyəti kiminsə evində olur,” — bir iştirakçı dedi. “Özümüz ola bildiyimiz, mühakimə olunma və ya kiməsə şikayət edilməkdən qorxmadığımız yeganə yer buradır.” Başqa biri əlavə etdi: “Belə məkanlar olmasa, demək olar ki, heç harada görüşə bilməzdik. Çöldə risk çox böyükdür.”

Təhlükəsiz və məxfi məkanlar həm də münasibət və tanışlıqlar üçün vacibdir. “Kimləsə küçədə təhlükəsiz görüşmək demək olar ki, mümkün deyil,” — bir iştirakçı dedi. “Evdə məxfilik var, amma həmişə düşünürsən — ya kimsə bilsə evim hardadı? Ehtiyatlı olmalısan.” Başqa biri izah etdi: “Güvəndiyim biri olsa belə, əvvəlcədən plan qururam. Yaxınlıq hiss etmək üçün özümü rahat hiss etdiyim yeganə yer mənzilimdir.” Mənzillər icma üçün sadəcə yaşamaq üçün məkan deyil — kuirlərin çəkinmədən əlaqə qura və özlərini rahat ifadə edə bildikləri yerdir.

Azərbaycanda LGBTQİ+lar üçün yaşayacaq yer tapmaq sadəcə sığınacaq məsələsi deyil. Ev təhlükəsizlikdir, icma üçün məkandır və kuirlərin həyatlarına az da olsa nəzarət edə bilməkləri deməkdir. 

Powered by Froala Editor