ABŞ-da LGBTQ+ gənclərin psixi sağlamlıq böhranı dərinləşir

ABŞ-da fəaliyyət göstərən The Trevor Project – LGBTQ+ gənclər üçün intiharın qarşısının alınması və böhran dəstəyi sahəsində ixtisaslaşmış aparıcı təşkilat – özünün ilk uzunmüddətli tədqiqatının nəticələrini açıqlayıb. “Project SPARK Ara Hesabatı: LGBTQ+ Gənclərin Psixi Sağlamlığında Risk və Qoruyucu Amillərin Uzunmüddətli Tədqiqi” adlı bu hesabat 2023-cü ilin sentyabrından 2025-ci ilin martına qədər 13–24 yaş aralığında olan 1 689 LGBTQ+ gəncin həyatını izləyib.

Tədqiqat diskriminasiya, fiziki təhdidlər və əsas ehtiyacların qarşılanmaması kimi təcrübələrin gələcəkdə depressiya, narahatlıq və intihar düşüncələrinin artması ilə birbaşa əlaqəsini göstərib. Əksinə, ailə, dost və təsdiqləyici sosial mühitdən gələn dəstək psixi sağlamlığı gücləndirən əsas qoruyucu amillər kimi önə çıxıb.

“Bu nəticələr ürəkağrıdıcı olsa da, təəccüblü deyil. ABŞ-da LGBTQ+ gənclər hələ də nifrət ritorikası və stigmatizasiya ilə üz-üzə qalır. Bu, onların sağlamlığına və həyatına ciddi zərbə vurur,” – deyə The Trevor Project-in icraçı direktoru Jaymes Black bildirib.
“İlk dəfə olaraq öz tədqiqat komandamız LGBTQ+ gəncləri uzunmüddətli müşahidə edib. Nəticələr göstərir ki, bu gənclərin cəmiyyət tərəfindən necə rəftar görməsi onların həyat keyfiyyətinə birbaşa təsir edir.”

Əsas tapıntılar

  • Narahatlıq simptomları bildirən LGBTQ+ gənclərin sayı bir il ərzində 57%-dən 68%-ə yüksəlib.

  • Depressiya simptomları 48%-dən 54%-ə artıb.

  • İntihar düşüncələri bildirənlər 41%-dən 47%-ə yüksəlib.

  • İntihar cəhdləri isə 11%-dən 7%-ə azalsa da, bu göstərici hələ də heteroseksual həmyaşıdlarla müqayisədə yüksəkdir.

Xüsusilə trans və qeyri-binar gənclər daha yüksək risk qrupuna daxildir: onlar digər gənclərlə müqayisədə iki dəfə çox narahatlıq (70% vs. 42%) və intihar düşüncəsi (53% vs. 28%) bildiriblər.

Diskriminasiya və zorakılıq davam edir

Tədqiqat göstərib ki, LGBTQ+ gənclərin təxminən üçdə biri seksual orientasiyasına görə fiziki təhdid və ya təhqirə məruz qalıb. Trans və qeyri-binar iştirakçıların isə 40%-i gender kimliyinə görə fiziki zorakılıqla üzləşib.

Həmçinin, 55% iştirakçı orientasiyasına, 66% isə gender kimliyinə görə diskriminasiya yaşadığını bildirib. Bu göstəricilər tədqiqat dövründə dəyişməyib — yəni vəziyyət sabit qalıb, amma yaxşılaşmayıb.

Zərərli “konversiya terapiyası” halları artır

Tədqiqat LGBTQ+ gənclərə qarşı tətbiq olunan “konversiya terapiyası” kimi zərərli və etikaya zidd praktikaların artdığını da ortaya qoyub. Bir il ərzində:

  • Bu “terapiya” ilə təhdid edilənlərin payı 11%-dən 22%-ə yüksəlib.

  • Faktiki olaraq məruz qalanların sayı isə 9%-dən 15%-ə çatıb.

Dəstək mühitinin rolu

Gənclərin məktəbdə dəstək hissi 53%-dən 58%-ə yüksəlib.

İntihar böhranı zamanı peşəkar psixoloji dəstək axtaranların payı 32%-dən 64%-ə qalxıb, dostlardan yardım istəyənlərin sayı isə 45%-dən 73%-ə qədər artıb.

The Trevor Project-in tədqiqat rəhbəri Dr. Ronita Nath bildirib ki, bu, ABŞ miqyasında eyni gəncləri uzunmüddətli izləyən ilk tədqiqatlardan biridir:

“Bu tədqiqat sadəcə vəziyyəti təsvir etmir, həm də hansı təcrübələr psixi sağlamlıqdakı dəyişikliklərə səbəb olduğunu göstərir. Bu nəticələr siyasətçilər, müəllimlər və ailələr üçün konkret istiqamət göstərən bir alət olmalıdır.”

Powered by Froala Editor